Mutacja genu MDR1 u psów pasterskich

lejdija

Już jakiś czas zbieram się do napisania o przypadłości wielu ras psów pasterskich, jaką jest mutacja genu MDR1. Mutacja ta ma wpływ na umiejętność psiego organizmu rozkładania i odpowiedniego wchłaniania podawanych leków.

Nasza nieświadomość i w związku z tym podawanie leków, które nigdy nie powinny być podawane psom pasterskim bez sprawdzenia obecności zmutowanego genu może prowadzić do wielu chorób, takich jak: niewydolność trzustki, uszkodzenia wątroby, serca, choroby układowe, wstrząsy, zmiany neurologiczne a nawet (nierzadko) śmierć psa.

Psy pasterskie, to grupa ras psów, które ze względu na zmutowany gen MRD1 nie mogą mieć podawanych niektórych leków przeciwpasożytniczych, przeciwbiegunkowych, przeciwbólowych, antybiotyków.

Oczywiście, nie wszystkie psy danej rasy mają zmutowany gen, jednak jest wysokie prawdopodobieństwo, że posiadając border collie, owczarka szkockiego, szetlanda, owczarka australijskiego musimy uważać na niektóre leki.

Idąc na łatwiznę, bo co się będę powtarzać Smile

wkleję artykuł, który znalazłam w necie. Artykuł jest dość długi, ale warto go przeczytać. Napisany bardzo przystępnym językiem, powinien być zrozumiały dla każdego, nawet nie posiadającego wiedzy z zakresu działania zwierzęcego organizmu. A jeśli ktoś chciałby rozwinąć jakiś wątek, dopytać, etc, zawsze może poprosić o info od swojego weterynarza...

Autorem artykułu jest lek. wet. Krystyna Szulc

artykuł znalazłam na stronie:
[link widoczny dla zalogowanych]

U niektórych ras psów, w tym też i sheltie stwierdzono zwiększoną wrażliwość na niektóre leki. Czynnikiem odpowiedzialnym za nadwrażliwość jest mutacja genu MDR1, który odpowiada za prawidłowe wchłanianie leków do organizmu. Gen ten kieruje działaniem proteiny o nazwie
P-glycoprotein, która jest zlokalizowana na powierzchni mózgu (również w nerkach i w wątrobie).
P-glycoproteina znajduje się na powierzchni komórek pokrywających wewnętrzne ściany naczyń krwionośnych oplatających te narządy. Odpowiada ona za niedopuszczanie lub wypompowywanie toksyn i leków z tych narządów.
Gdy gen jest niezmieniony, toksyny takie jak Ivermectin i jej pochodne, nie mogą dostać się do tkanki nerwowej. W przypadku modyfikacji genu brak jest tej ochrony i substancje szkodliwe w wysokich stężeniach docierają bezpośrednio do tkanki nerwowej. W efekcie podanie szkodliwych leków psom dotkniętym tym defektem powoduje silne skutki uboczne. Objawia się to problemami z ruchem, koordynacją, dreszczami, zawrotami głowy, wymiotami, powiększeniem źrenic, zwiększonym ślinieniem i może prowadzić do śmierci.

Wada ta występuje głównie u psów pasterskich w różnym natężeniu, choć spotyka się ją też np. u długowłosych whippetów.
Owczarki szetlandzkie są rasą, u której nasilenie zmian genu jest stosunkowo niewielkie w porównaniu z np. collie, czy owczarkami australijskimi. U sheltie mutację genu zaobserwowano u 15 % populacji, podczas gdy u owczarków australijskich aussie wada ta pojawia się w 50%, a u collie nawet do 70%! Inne rasy mające zmodyfikowany gen to bobtaile, białe owczarki szwajcarskie, border collie i owczarki niemieckie, ale u tych ras zmiany występują znacznie w mniejszym stopniu.
Psy zdrowe, bez mutacji genu mają MDR1+/+, psy z mutacją genu MDR1-/- i mieszance, heterozygoty MDR1+/-.
Badania genetyczne można wykonać w Laboklinie.

Do leków niebezpiecznych należą przede wszystkim leki przeciw pasożytnicze Iwemectina (Ivomec) i pochodne opium, leki hamujące biegunkę Loperamid (Immodium).

Pełniejsza lista leków niebezpiecznych to:
Środki odrobaczające: Ivermectin, Selamectin, Moxidectin, Doramectine, Abamectine, Milbemycine
Leki nasercowe: Digoxin, Quinidine, Digitoxine, Diltiazem, Vérapamil
Gastrologiczne: Loperamid, Domperidon, Cimetidine, Ondansetron, Imodium, Loperal
Preparaty immunosupresyjne: Cyclosporin A, Tacrolimus
Leki onkologiczne: Doxorubicine, Paclitaxel, Vincristine, Vimblastine, Dactinomicine, Mitoxantrone
Narkotyki, leki uspakajające i usypiające: Morfina, Acepromazyna, Butorfanol
Antybiotyki: Erythromycin, Doxycyclina, Grepafloxacin, Sparfloxacine

Środki przeciwdrgawkowe: Fenytoina
Środki hormonalne: Oestradiol, Dexamethasone, Hydrocortisone.

Wiele z tych leków stosowane jest bardzo rzadko, w sporadycznych przypadkach, jak np. antybiotyk Vincristina, Vimblastina, Doxorubicine. Są to antybiotyki używane w leczeniu niektórych chorób nowotworowych. Dają zawsze u wszystkich chorych zwierząt wiele przykrych objawów ubocznych, a i ich skuteczność bywa różna. Nie zawsze właściciele decydują się na takie leczenie, a i lekarz weterynarii rzadko zaleca ich stosowanie. Podobnie rzadko i tylko w niektórych przypadkach chorób nowotworowych (głównie) stosujemy Cyclosporin.

Najczęściej spotykamy się z problemem podawania leków:
- przeciw pasożytniczych takich jak: Ivermectin, Selamectin, Moxidectin, Doramectine, Abamectine, Milbemycine;
- Leki nasercowe – Digoxin, Gigitoxine, Quinidine, Verapamil;
- Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego – Loperamid, Immodiu, Loperal;
- Leki stosowane do uspakajania zwierząt do zabiegów i do narkozy;
- Antybiotyki stosowane w leczenie stanów zapalnych bakteryjnych – Doxycyclina, Erytromycyna;
- Leki przeciwzapalne – Sterydy (Hydrocortison, Encorton, Dexamethasom, Prednisolon);
- Inne leki hormonalne Oestriadol stosowany rzadko u suk
- Leki przeciwdrgawkowe np. Fenytoina stosowana np. w leczeniu padaczki.

Jakie więc jest niebezpieczeństwo podawania tych leków u psów mających zmutowany gen, lub tych, których właściciele nie badali i nie wiedzą, czy coś grozi ich psu?
Naukowcy potwierdzili, że występuje szkodliwość kilku z leków.
Według badań leki podzielono na grupy w zależności od ich działania i toksyczności:

Leki, które zostały udokumentowane jako niebezpieczne u psów z mutacją MDR1:

Iwermektyna (lek przeciw pasożytniczy). Daje wyraźne objawy neurologiczne u heterozygotycznych (mutant/normal) i w krótkim czasie może doprowadzić do śmierci u homozygotycznych (mutant/mutant) zwierząt. Jest stosowany w leczeniu nicieni sercowych, jednak ze względu
na znacznie niższą dawkę jest nie groźny u psów, które są homozygotyczne dla MDR1.

Selamektyna , milbemycyn i moksydektyny (leki przeciw pasożytnicze). Podobne do iwermektyny; leki te są bezpieczne u psów z mutacją, jeżeli są stosowane w celu zapobiegania nicieniom sercowym w dawce zalecanej przez producenta. Wyższe dawki (zazwyczaj 10-20 razy wyższe) powodują objawy neurotoksyczności u psów ze zmutowanym genem MDR1.

Moxidectin, lek przeciw pasożytniczy stosowany w zapobieganiu inwazji pcheł i kleszczy, znany u nas jako Advocate – stosowanie tego leku u psów ze zmutowanym MDR1 powoduje neurologiczne objawy zatrucia.

Acepromazyna (lek uspokajający i stosowany do premedykacji przed narkozą) u psów z mutacją MDR1 może powodować dłuższe i głębsze objawy sedacji. Zalecane zmniejszenie dawki o 25% u psów o heterozygotycznym MDR1 (mutant/normal), oraz o 30-50% u psów homozygotycznych dla mutacji MDR1 (mutant/mutant).

Butorfanol (lek przeciwbólowy i uspokajający) może powodować głębsze i przedłużone uspokojenie. Zalecane również zmniejszenie dawki o 25% u psów o heterozygotycznym MDR1 (mutant/normal) oraz 30-50% u psów homozygotycznych dla MDR1 (mutant/mutant).

Loperamid, Imodium (lek przeciwbiegunkowy). Może spowodować objawy neurotoksyczności. Tego leku należy unikać u wszystkich psów ze zmutowanym genem MDR1.

Erytromycyna. Antybiotyk ten może powodować objawy neurologiczne u psów ze zmienionym genem MDR1. U collie stwierdzono występowanie objawów neurologicznych po otrzymaniu erytromycyny. Po odstawieniu leku, objawy neurologiczne ustępowały. Niektóre źródła podają Erytromycynę jako lek bezpieczny w stosowaniu u psów z zmutowanym genem MDR1.

Vincristina , Winblastyna, Doxorubicyna (chemioterapia). Wydaje się, że psy z MDR1 są bardziej wrażliwe na działanie tych leków i istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia objawów niepożądanych leku. Zahamowanie czynności szpiku kostnego, zmniejszenie liczby krwinek, (szczególnie neutrofile) oraz toksyczność GI (anoreksja, wymioty, biegunka) są bardziej prawdopodobne w normalnych dawkach u psów ze zmienionym MDR1. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo ciężkiego zatrucia w tych psów, zaleca się zmniejszenie dawki o 25-30% i ścisłe monitorowanie tych pacjentów.
Ważne jest, że te leki możemy stosować również u wrażliwych psów, ale zmniejszając dawki leku i obserwując reakcję na działanie leków.

Metoclopramid stosowany przy nudnościach i wymiotach do ich hamowania. Działanie leku i jego skutki uboczne są mogą być bardziej nasilone u psów ze zmienionym MDR1. Należy dokładnie obserwować zwierzę.

Leki, które wydają się bezpiecznie tolerowane przez psy z mutacją MDR1:

Cyklosporyna (lek immunosupresyjny). Chociaż wiemy, że cyklosporyna jest pompowana przez P-glikoproteiny (białka kodowanego przez gen MDR1), nie ma udokumentowanej podwyższonej wrażliwości na ten lek u psów z MDR1 w porównaniu do „normalnych” psów. Dlatego nie zaleca się zmiany dawki leku dla psów z mutacją MDR1, a zaleca się monitorowanie stężenia terapeutycznego leków.

Digoksyna (lek nasercowy). Nie ma udokumentowanej podwyższonej wrażliwości na ten lek u psów z MDR1 w porównaniu do „normalnych” psów. Dlatego nie zaleca się zmiany dawki digoksyny dla psów ze zmutowanym genem MDR1, ale zaleca monitorowanie stężenia terapeutycznego leków.

Doksycyklina (antybiotyk). Nie ma udokumentowanej podwyższonej wrażliwości na ten lek u psów z mutacją MDR1 w porównaniu do „normalnych” psów. Dlatego nie zaleca się zmiany dawki doksycykliny.

Leki, które są bezpiecznie tolerowane przez psy z mutacją MDR1:

Morphine, buprenorfina, fentanyl (opioidowe leki przeciwbólowe lub leki przeciwbólowe). Prawdopodobnie leki te są pompowane przez P-glikoproteiny u psów, ponieważ zostały zgłoszone jako pompowane przez glikoproteiny P u ludzi, ale nie są znane żadne doniesienia o toksyczności spowodowane przez te leki u psów z mutacją MDR1. Nie ma konkretnych zaleceń zmniejszenia dawki.

Fenytoina (lek przeciwdrgawkowy) stosowany w leczeniu padaczki, nie wymaga zmiany dawki.

Sterydy - Hydrocortison, Encorton, Dexamethason. Nie dają objawów neurologicznych czy innych objawów związanych z obecnością mutacji genu MDR1. Nie jest wymagana zmiana dawki leku w stosunku do psów zdrowych.

Warto może by zwrócić jeszcze uwagę na inne leki przeciw pasożytnicze, bo z tej grupy jest dużo niebezpiecznych. Inne leki stosowane wewnętrznie jako leki na nicienie i tasiemce znane jako Pyrantelum, Droncit, Drontal, Panacur, Stronghold i ich pochodne są lekami bezpiecznymi i można je stosować u wszystkich psów.
Podobnie, leki przeciw pasożytnicze stosowane w ochronie przed pchłami i kleszczami jak – Advantix, Advantage, Expot, Frontline, Kiltix, Taktic (stosowany do miejscowego leczenia nużycy) są lekami bezpiecznymi dla wszystkich psów z mutacją i bez mutacji genu MDR1.
Inne leki mogą być również spokojnie stosowane u wszystkich psów. Należy jednak pamiętać, że każdy lek może wywołać różne objawy uboczne, które mogą wystąpić u psów. Objawy te nie mają jednak nic wspólnego z obecnością zmutowanego genu MDR1 i mogą zależeć od indywidualnej wrażliwości danego osobnika, reakcji alergicznych, a czasem dawki i czasu stosowania leku.
Niektóre z nich np. kortyzony powinny być podawane po jedzeniu i podczas leczenia nimi powinno podawać się leki osłaniające śluzówkę żołądka, antybiotyki – Doxycyclinę, czy Erytromycynę razem z lekami chroniącymi prawidłową florę bakteryjną jelit.

lejdija

I jak Żmijuśka wróci z pracy, to napisze od kiedy zaczęły się jej Lemona ( owczarek szkocki) problemy z trzustką ... Sad

monika5s

Ciekawe czy u maremmano też występuje mutacja genu MDR1 Neutral

gabi2

Kurcze , ciekawy artykuł Rolling Eyes

Pozwoliłam sobie wkleić artykuł na Rottke.

lejdija

hehe widzę na rottce dyskusję Smile

[link widoczny dla zalogowanych]

lejdija

to i u nas dla jasności:

Pani, która zajmuje się badaniami mutacji genu:

Katrina Mealey
DVM, PhD, Diplomate, ACVIM Internal Medicine
Diplomate, American College of Veterinary Clinical Pharmacology
Associate Professor
Small Animal Medicine
[link widoczny dla zalogowanych]

I publikacje Pani Katrin:

Mealey KL, Bentjen SA, Gay JM, Cantor GH. Ivermectin sensitivity in collies is associated with a deletion mutation of the mdr1 gene. Pharmacogenetics. 2001 Nov;11( Cool

:727-33.

Mealey KL, Northrup NC, Bentjen SA. Increased toxicity of P-glycoprotein-substrate chemotherapeutic agents in a dog with the MDR1 deletion mutation associated with ivermectin sensitivity. J Am Vet Med Assoc. 2003 Nov 15;223(10):1453-5, 1434.

Neff MW, Robertson KR, Wong AK, Safra N, Broman KW, Slatkin M, Mealey KL, Pedersen NC. Breed distribution and history of canine mdr1-1Delta, a pharmacogenetic mutation that marks the emergence of breeds from the collie lineage. Proc Natl Acad Sci U S A. 2004 Aug 10;101(32):11725-30. Epub 2004 Aug 2.

Mealey KL, Munyard KA, Bentjen SA. Frequency of the mutant MDR1 allele associated with multidrug sensitivity in a sample of herding breed dogs living in Australia.
Vet Parasitol. 2005 Aug 10;131(3-4):193-6.